W jaki sposób nieliczny na tym terenie Kościół Luterański toruje sobie drogę w świadomości lublinian, jak pozyskuje wiernych?
Nie pozyskujemy wiernych. Nie organizujemy żadnych spektakularnych ewangelizacji ani spotkań mających na celu wzrost ilości parafian. Jeśli jednak do naszej Parafii zgłasza się ktoś, kto w żadnym innym Kościele nie znajduje dla siebie miejsca, to jest możliwość dokonania konwersji, czyli zmiany wyznania. Również przyjęcia Chrztu św. przez tych dorosłych, którzy nie zostali wcześniej ochrzczeni (nie praktykuje się powtórnego chrztu).
Czy można mówić o konkurencji w sferze wyboru wyznania, czy istnieje „marketing” Kościoła?
Wolałbym nie operować tymi kategoriami w tym kontekście. Zadanie Kościóła nie polega na pogoni za społecznymi tendencjami współczesności, np. modą na sukces, lecz na przekazywaniu Dobrej Nowiny, a więc radosnego i budującego poselstwa o Bożym zbawieniu dokonanym w Chrystusie dla każdej kobiety i mężczyzny.
Owszem, Kościół wywodzący się z XVI-wiecznej Reformacji musi się nieustannie odnawiać, a więc stopniowo zmieniać. To jedno z naczelnych haseł reformatorów, które nadal pozostaje aktualne, a także – mam wrażenie – stało się postulatem niemal całego chrześcijaństwa. Ważność Kościoła zasadza się na miłości Boga do człowieka oraz zależy od sposobu, w jaki Kościół daje wyraz tej prawdzie, a więc jak tę miłość przekazuje konkretnym ludziom, a zwłaszcza jak ją okazuje osobom najsłabszym i będącym w potrzebie. Miarą znaczenia Kościoła jest odpowiedź na pytanie, jak wywiązuje się z tego zadania polegającego na praktykowaniu czynnej miłości.
Zasadnicza cecha ewangelików to…
…wyraźny wpływ Pisma Świętego na życie zboru (wspólnoty) i jego pojedynczych członków. Niezwykle ważna dla pobożności ewangelickiej jest indywidualna lektura Biblii, jak również rozważanie jej podczas nabożeństw, lekcji religii oraz w pracy duszpasterskiej. Skoncentrowanie na Biblii powinno kształtować styl życia i wychowania obywatela.
W czym tkwią atuty wyznania luterańskiego?
Powiem o tym, co czasem słyszę od moich parafian. Niemal dla wszystkich ewangelików bardzo ważne są zasady doktrynalne Kościoła, które są proste i przejrzyste. Wielu osobom podoba się duża samodzielność w życiu religijnym – brak np. przykazania kościelnego regulującego uczęszczanie do kościoła, częstotliwość udziału w spowiedzi, która ma charakter powszechny. Paradoksalnie stanowi to dla ludzi niezwykle pozytywną motywację; czyli są w kościele na nabożeństwie, bo chcą, a nie dlatego, że muszą. Innym z kolei bardzo odpowiada to, że podczas kazania nie tylko nie ma mowy o polityce, lecz także nie ma żadnych aluzji do tej sfery życia. Dla wielu osób niezwykle ważny jest skromny, prosty wystrój kościoła. Zwracają też uwagę na to, że duchowni ewangeliccy mogą zakładać rodziny.
Dodałbym jeszcze cztery wartości, które zawsze były, są i będą dla ewangelików niezmiernie ważne: solidarność społeczna, praca – rozumiana jako powołanie, edukacja i odpowiedzialność (indywidualna: jestem odpowiedzialny za siebie i moich najbliższych oraz społeczna: jesteśmy odpowiedzialni za swoich sąsiadów, lokalną społeczność, region, Polskę, Europę i świat). Odpowiedzialność ma ścisły związek z zaufaniem niezbędnym zarówno w relacjach międzyludzkich, jak i w interesach. I to może być praktycznym odniesieniem do rynku.
Czy parafia bierze aktywny udział w życiu społecznym Lublina?
Tak. Organizujemy koncerty muzyki klasycznej, np. koncerty charytatywne na rzecz hospicjum dla dzieci im. „Małego Księcia” oraz „Dobrego Samarytanina”. Wspieramy te instytucje środkami finansowymi oraz za pośrednictwem parafianek, które udzielają się w ramach wolontariatu. Wspomagamy „Ośrodek Przeciw Przemocy w Rodzinie” – t.j. mieszkające tam okresowo kobiety z dziećmi. Od kilku lat prowadzimy wypożyczalnię sprzętu rehabilitacyjnego. Działamy w tej sferze bez względu na wyznanie.
Staramy się kontynuować tradycję poprzednich pokoleń. Wymownym przykładem jest wspaniałomyślny akt rodziny Vetterów, jednej z wielu ewangelickich rodzin w przedwojennym Lublinie. Pamiętając o potrzebach lubelskiej społeczności, ufundowali oni Szpital im. Dzieciątka Jezus – zalążek klinik pediatrycznych Akademii Medycznej przy ul. Staszica. Gmach szpitala do dziś służy mieszkańcom Lublina i Lubelszczyzny, zgodnie z intencją Vetterów.
Kościół Ewangelicko-Augsburski (Luterański) w Polsce jest spadkobiercą wielowiekowej tradycji apostolskiej Kościoła pierwszych chrześcijan oraz soborów, których ustaleniom pozostaje wierny.
Już w kilka lat po wystąpieniu ks. dr. Marcina Lutra (31 października 1517 w Wittenberdze przedstawił on 95 tez, m.in. przeciw praktyce płatnych odpustów) jego poglądy dotarły do Polski. Znalazły tu życzliwy oddźwięk wiernych, również ze strony dworu królewskiego. Reformacja luterańska powszechnie rozwinęła się wśród mieszczan i chłopów na terenach zachodnich. Najwięcej Parafii ewangelickich istnieje na Śląsku Cieszyńskim, Górnym Śląsku, a także w Wielkopolsce, na Pomorzu, Mazurach. Mają znaczący wpływ na życie lokalnych społeczności.
Nabożeństwa odprawiane są w języku ojczystym, dostępna jest polska literatura religijna: tłumaczenia Pisma Świętego, śpiewniki, zbiory kazań, katechizmy. Atrakcyjne są witryny internetowe odnoszące się do tego Kościoła.
Rozmawiał Marek Rybołowicz
Tekst ukazał się w tygodniku Nowy Tydzień 25.02.2008.
