W dniach 5-10.07.2012 w Coventry (Anglia) pod hasłem „Pokolenie nadziei” (Generation of Hope) odbywało się Międzynarodowe Zgromadzenie Młodych dla ludzi zaangażowanych w pracę Partnerów Wspólnoty Krzyża z Gwoździ i członków Aliansu Anglikańskiego.
Zgromadzenia Młodych odbywają się co trzy lata: pierwsze odbyło się w 2003 roku w Niemczech, drugie w 2006 roku w Republice Południowej Afryki, trzecie zaś w 2009 roku w Polsce (w Krzyżowej, woj. dolnośląskie). Ponieważ rok 2012 wyznacza pięćdziesiątą rocznicę odbudowy zbombardowanej katedry w Coventry, od której swój początek wzięła Wspólnota, zadecydowano, iż w tym roku Zgromadzenie odbędzie się właśnie w tym miejscu.
W Zgromadzeniu brało udział 23 delegatów z sieci Wspólnoty Krzyża z Gwoździ oraz 9 delegatów Aliansu Anglikańskiego. Uczestnicy reprezentowali następujące kraje: Niemcy, Białoruś, Gruzja, Izrael, Palestyna, RPA, Kuba, USA, Brazylia, Sri Lanka, Filipiny, Zimbabwe, Pakistan, Kongo, Wielka Brytania, Irlandia, Polska (obecny był delegat Parafii Ewangelicko – Augsburskiej Świętej Trójcy w Lublinie – partnera Wspólnoty – oraz gościnnie dwie delegatki Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, które zostało zaproszone przez Fundację Krzyżowa – Europejskie Pojednanie). Delegaci reprezentowali kilkanaście różnych wyznań chrześcijańskich.
Podczas Zgromadzenia uczestnicy mieli okazję zapoznać się z ludźmi, których osobiste doświadczenia przekonały ich do skierowania całej swojej energii ku budowaniu pokoju między ludźmi i narodami oraz do pracy na rzecz niwelowania różnic społecznych. Młodzi ludzie mogli poznać od środka praktyczną pracę organizacji humanitarnych i charytatywnych. Delegaci otrzymywali również liczne impulsy do zadawania sobie i innym wielu pytań o własną wiarę i życie, co pozwalało na budowanie swojego życia wewnętrznego i na przemyślenia. Podczas wszystkich zajęć odbywały się dyskusje plenarne, lecz nacisk został położony na pracę w grupach, które co do zasady miały być międzynarodowe: pozwalało to na bardzo duże poszerzenie perspektywy i wymianę zupełnie odmiennych spostrzeżeń i różnych historii ważnych dla ludzi wywodzących się z danych kultur.
Hasło Zgromadzenia także zostało wybrane nieprzypadkowo: jak w swoim kazaniu w niedzielę kilkukrotnie podkreślał kanonik David Porter (a podczas wykładów i rozmów codziennie), w poniedziałek zaś ks. dr Krish Kandiah (dyrektor Misji Chrześcijańskiej Kościoła Anglii i brytyjskiej gałęzi Aliansu Anglikańskiego oraz wykładowca m.in. na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu w Oxfordzie), a każdego dnia wszyscy wykładowcy podczas zajęć: to do młodych ludzi należy przejęcie odpowiedzialności za przyszłość i za budowanie pokoju i pojednania na świecie, to właśnie dzięki ich idealistycznej postawie i głowach pełnych nowych pomysłów zarówno Kościół, jak i ludzkość mogą liczyć na lepsze jutro. Podkreślano, iż postawę otwartości i zaangażowania można ukształtować tylko w młodym wieku i że najlepiej mogą to zrobić młodzi pracując i rozmawiając ze sobą: wtedy, kiedy różnice jeszcze nie odgrywają dla człowieka większej różnicy. David Porter ostatniego dnia Zgromadzenia zapytał się uczestników o to, kto ma już nowe pomysły na pracę pojednania w ich krajach – kiedy pojawił się las rąk, powiedział, że powinni oni zacząć ich realizację jak najszybciej, ponieważ za 10 czy 15 lat nie będą już tak kreatywni i nie będą mieli takiego zapału do pracy, gdyż stwierdzą, iż nic nowego nie ma pod słońcem… To dlatego „Pokolenie Nadziei” musi właśnie teraz przejęć pałeczkę od starszych i zacząć pracę z młodzieńczym zapałem, tak aby po dołożeniu swojej własnej cegiełki, podać ją następnemu pokoleniu młodych!
Program Zgromadzenia był bardzo intensywny: każdy dzień, oprócz niedzieli, rozpoczynał się modlitwą poranną w katedrze i studium biblijnym, po czym kanonik David Porter (aktualny szef Wspólnoty z ramienia katedry) prowadził wykład poświęcony historii i praktycznej działalności ruchu. Potem uczestnicy brali udział w ćwiczeniach i seminariach prowadzonych przez działaczy najważniejszych organizacji pozarządowych i charytatywnych, mówcami byli: dr Andrew Smith, dyrektor Relacji Międzyreligijnych przy Biskupie Birmingham – Kościół Anglii; założyciel fundacji, która przybliża ze sobą chrześcijańskich i muzułmańskich nastolatków, Mike Wiggins, doradca do spraw wzmacniania rozwoju państw Trzeciego Świata przy organizacji Tearfund, Noel Moules, założyciel fundacji Anvil Trust i Szkoły Pokoju, w której uczą się tzw. peacebuilders, czyli ludzie zajmujący się budowaniem pokoju na świecie,
Lorna Hayes prowadząca projekty dotyczące niwelowania niesprawiedliwości i prześladowań ze względu na płeć w Birmie z ramienia organizacji Christian Aid, Lesley Bilinda, która po stracie męża w trakcie ludobójstwa w Rwandzie rozpoczęła współpracę z Tearfund oraz z abp Desmondem Tutu, w której to działalności skupia się na promowaniu pojednania między ludźmi, Brian Wakeley, dyrektor CORD – fundacji, która skupia się na maksymalizowaniu efektów pracy organizacji budujących pokój i prowadzących prace humanitarne.
Po każdej serii zajęć uczestnicy wyruszali na krótką wycieczkę do świątyń innych religii, które zwiedzali, słuchali wykładu wyznawcy danej religii, a potem rozmawiali z nim na temat jego wiary oraz tego, co dana wspólnota robi na płaszczyźnie relacji z otoczeniem oraz pracy ku pojednaniu i pokojowi; delegaci odwiedzili hinduską świątynię w Coventry, Gurdwarę Sikhów w Leamington oraz muzułmański meczet w Coventry. Wieczorem zaś odbywała się anglikańska kompleta (modlitwa wieczorna), a później następował dalszy ciąg programu: w piątek delegaci otrzymali okazję spędzenia w nocy jednej godziny we wspaniałej nowej katedrze, gdzie mogli oddać się refleksji i przemyśleniom kontemplując liczne dzieła sztuki w niej zgromadzone, w sobotę odbyła się pielgrzymka po ruinach poprzedniej katedry, gdzie oprócz modlitwy mówiono o historii i strukturze miasta na przestrzeni wieków i o dziejach katedry od jej budowy przez zburzenie aż do odbudowy, w niedzielę odbył się wieczór filmowy, w poniedziałek zaś wycieczka po okolicach katedry, gdzie szerzej omawiano historię miasta i jego trzech katedr, jakie miało na przestrzeni wieków oraz wieczór uwielbieniowy prowadzony przez ks. dra Krisha Kandiahę.
Niedziela była dniem szczególnym i miała inny program: dzień rozpoczął się świątecznym nabożeństwem w katedrze, w którym brali czynny udział delegaci: czytali Pismo Święte, udzielali krótkich wywiadów oraz przynosili chleb i wino na eucharystię. Później odbyła się wycieczka do Narodowego Parku Pamięci: ogromnego miejsca w Staffordshire, gdzie stoją pomniki dla wszystkich poległych mundurowych od czasów II Wojny Światowej: żołnierzy, policjantów, ratowników, a nawet pocztowców i wolnomularzy; większość pomników była bardzo pomysłowa i każdorazowo wymuszała na gościu głęboką refleksję. Po wycieczce odbyła się dyskusja. Wieczorem zaś miało miejsce nabożeństwo uwielbieniowe, w którym także delegaci brali czynny udział.
Uczestnicy Zgromadzenia otrzymali gorące powitanie, podczas całego pobytu panowała rodzinna atmosfera (David Porter podczas pożegnalnego obiadu powiedział, iż od tej pory katedrę w Coventry mogą traktować jako swój drugi dom). Wyjątkowo intensywny i różnorodny program wzmacniał w uczestnikach chęć kontynuowania wspólnej pracy i działania na rzecz pojednania, podbudował mobilizację i zapał, rozpalił młodzieńcze ideały. Najwyraźniej „Pokolenie Nadziei” jest gotowe do przejęcia pałeczki i intensywnej pracy.
Udział delegatów i pobyt w Anglii został sfinansowany w głównej mierze przez Nagelkreuzgemeinschaft Deutschland i Community of the Cross of Nails at the Coventry Cathedral (Church of England), część kosztów zaś wzięły na siebie także organizacje macierzyste uczestników. Żadne organizacje rządowe ani europejskie nie finansowały w jakimkolwiek stopniu tego wydarzenia.
Zgromadzenie było zaadresowane przede wszystkim do delegatów Partnerów Wspólnoty Krzyża z Gwoździ i członków Aliansu Anglikańskiego w wieku 18-25 lat, lecz pozostało otwarte na wszystkich niezależnie od przynależności do tych organizacji – bez względu na wiek, płeć, narodowość i wyznawaną religię (choć Zgromadzenie miało charakter chrześcijański).
Miasto Coventry dopiero w XX wieku ze spokojnego, klimatycznego miasta przekształciło się w ośrodek produkcyjny przyciągając pracowników z całej Wielkiej Brytanii i ze świata. Po II Wojnie Światowej zostało wybrane przez Parlament brytyjski na „Miasto schronienia”, do którego wysyłani są imigranci z całego świata. Dzięki temu miasto zyskało bardzo wielokulturowy charakter. Dziś liczy sobie ono ok. 320 tys. mieszkańców, z czego wśród populacji nie więcej niż 60% to chrześcijanie kilkunastu różnych wyznań; najliczniejsze religie mniejszościowe w mieście to sikhizm, islam i hinduizm, lecz funkcjonują tam też wspólnoty żydowskie, buddyjskie, baha’i, zoroastriańskie i inne.
Przypomnijmy: w nocy z 14 na 15 listopada 1940 roku wojska niemieckie zorganizowały największy w historii aż do tamtego momentu nalot bombowy, który został skierowany na przemysłowe miasto Coventry, podczas którego przypadkowo została zniszczona również średniowieczna, gotycka katedra. Jej ówczesny proboszcz, ks. Richard Howard, przerażony tym wydarzeniem stwierdził, iż w okropieństwie wojny i konfliktu każdy jest winny i potrzebuje przebaczenia. Doszedł on do wniosku, że jedynym sposobem na uniknięcie podobnych okropieństw w przyszłości jest droga pojednania. Kilka dni po nalocie w ogólnobrytyjskiej telewizji BBC mówił, iż nastanie czas, kiedy Brytyjczycy i Niemcy będą przyjaciółmi, co oczywiście wystawiło go w tamtym czasie na szykany (nalot na Coventry stał się pretekstem do o wiele bardziej drastycznych nalotów alianckich na miasta niemieckie). Z żelaznych gwoździ wydobytych ze szczątków zawalonego dachu stworzył krzyże, które jako znak przebaczenia i jednocześnie prośby o przebaczenie podarował najpierw władzom zniszczonych przez aliantów kościołów w Kilonii, Dreźnie i Berlinie. Owe krzyże z gwoździ stały się symbolem rosnącej, międzynarodowej i ponadwyznaniowej wspólnoty, której praca skupia się na budowaniu pojednania i pokoju.
Modlitwą Wspólnoty jest Litania Pojednania.
W Polsce funkcjonuje dwóch Partnerów Wspólnoty: Fundacja Krzyżowa – Europejskie Pojednanie oraz (od 2011 roku) Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy w Lublinie.
Bartosz Makuch
fot. Bartosz Makuch
